Gezond Veilig Vitaal

Minder vacatures, maar arbeidsmarkt blijft krap

Afname uitkeringen stagneert

“Het aantal banen in Twente is in 2022 verder gegroeid, naar een nieuw record in 10 jaar. Deze groei geeft mensen met een grote(re) afstand tot de arbeidsmarkt nog meer kansen om een baan te vinden.

Met de uitvoeringsorganisaties Werkplein Twente en het Leerwerkloket Twente zetten de Twentse gemeenten, UWV Werkbedrijf en onderwijspartners zich maximaal in om ook die doelgroep te helpen stappen naar betaald werk te zetten.

De Zorg blijft de sector met de grootste banengroei; met de inzet van ‘het Twentse Huis van Zorg en Welzijn’ werken de Twentse overheidspartners, onderwijs en Zorg en Welzijnsinstellingen samen om de opgave van het personeelstekort op te pakken.” Dat zegt Arjan Kampman, wethouder gemeente Enschede en voorzitter van de Arbeidsmarktregio Twente.

Het aantal openstaande vacatures per kortdurig werkzoekende is het laatste kwartaal van 2022 gedaald. Eind 2022 stonden bijna 12.000 vacatures open, 6 procent minder dan een kwartaal eerder. In Twente stonden er voor elke persoon met een kortdurig WW-recht bijna 4,0 vacatures open. Hoewel het aantal vacatures is gedaald is er nauwelijks sprake van verlichting op de arbeidsmarkt. De meeste werkzoekenden hebben de banen voor het uitzoeken.

De periode waarin het aantal verstrekte uitkeringen sterk daalde lijkt voorbij. Het aantal WW-rechten in Twente stabiliseert, het aantal Twentse jongeren met WW-rechten neemt licht toe. Ook de afname van het aantal Participatiewet-uitkeringen is (voorlopig) gestopt. Het aantal jongeren met Participatiewet-uitkering is licht gestegen.

Verder in de Twentse Arbeidsmarktmonitor van dit kwartaal

Voor tweede achtereenvolgende kwartaal minder nieuwe vacatures

Sinds de zomer van 2022 is sprake van een daling van het aantal vacatures in Twente. In het vierde kwartaal van 2022 werden 9.400 nieuwe vacatures gepubliceerd, een kwartaal eerder 10.500. Zowel in Twente als in Nederland als geheel is sprake van een afname. Toch is het aantal nieuwe vacatures nog steeds hoog; anderhalf maal zo hoog als aan de vooravond van de coronacrisis.

Ook aantal openstaande vacatures neemt licht af

Het tweede kwartaal van 2022 geldt als het hoogtepunt voor het aantal openstaande vacatures. In het derde en vierde kwartaal van 2022 is sprake van een afname. Eind 2022 stonden bijna 12.000 vacatures open. Dit is 6 procent minder dan een kwartaal eerder, toen het aantal openstaande vacatures een (voorlopig) hoogtepunt had bereikt. Het aantal openstaande vacatures is meer dan tweemaal zo groot als net voor de coronacrisis.

Alleen lichte toename in openstaande vacatures in de technische beroepsklasse

Vergeleken met het voorgaande kwartaal telt het vierde kwartaal 2022 één beroepsklasse waar meer openstaande vacatures openstaan, nl. de technische beroepsklasse. Deze sector telt in Twente 3.200 openstaande vacatures. Een toename van 50 ten opzichte van het vorige kwartaal. Dit is opmerkelijk omdat voor de andere beroepsklassen sprake is van een daling of stabilisering van het aantal openstaande vacatures.

Twentse arbeidsmarkt minder krap, maar nog altijd krap

De spanning op de arbeidsmarkt is in deze monitor uitgedrukt in een getal. Hoe hoger dit getal, hoe meer spanning. Meer spanning betekent dat het voor werkgevers moeilijker is om vacatures te vervullen, en omgekeerd voor werkzoekenden makkelijker is een baan te vinden.

De Twentse arbeidsmarktspanning wordt geduid als krap. Het vorige kwartaal waarvoor cijfers beschikbaar zijn, was dat nog zeer krap. De spanning op de gehele Nederlandse arbeidsmarkt ligt structureel boven die van Twente, en is in tegenstelling tot in Twente nog wel zeer krap. In Twente stonden er voor elke persoon met een kortdurig WW-recht bijna 4,0 vacatures open, in Nederland zijn dat er 4,75. Dat betekent dat het in Nederland in het algemeen (nog) moeilijker is om vacatures gevuld te krijgen.

Voor alle beroepsklassen is sprake van aanhoudende krapte. Uitzondering hierop vormt de Transport en logistiek beroepsklasse. Deze is minder krap ten opzichte van het vorige kwartaal. In het laatste kwartaal van 2022 kennen acht van de twaalf beroepsklassen een zeer krappe arbeidsmarkt. Dat betekent dat er voor elke kortstondig werkloze meer dan vier posities open staan.

Minder beroepsgroepen hebben te maken met (zeer) krappe arbeidsmarkt

Beroepsklassen zijn onder te verdelen in beroepsgroepen. In het vierde kwartaal van 2022 is het aantal beroepsgroepen met een (zeer) krappe arbeidsmarkt in Twente gedaald naar 77. Welke dat zijn staat in de paragraaf ‘Spanning op de arbeidsmarkt’ van deze monitor.
Van de in totaal 112 onderscheiden beroepsgroepen heeft de ruime meerderheid (69%) te maken met een (zeer) krappe arbeidsmarkt en dus veel vraag naar personeel. Voor tien beroepsgroepen is de spanning het laatste kwartaal toegenomen. Het betreft: Assemblagemedewerkers, Beveiligingspersoneel, Biologen, Docenten, Hoveniers, Tuinders en Kwekers, Hulpkrachten, Journalisten, Juristen, Productcontroleurs, Timmerlieden en Winkeliers.

Aantal WW-rechten in Twente stabiel na stijging in januari

Aan het einde en begin van een jaar is doorgaans een seizoensgebonden stijging te zien van het aantal personen met een WW-recht. Ook eind 2022/begin 2023 is dit te zien.
Op het laagste punt, in november 2022, waren er in Twente voor het eerst minder dan 5.000 personen met een WW-recht, namelijk 4.914. In maart 2023 telde Twente 5.325 mensen met een WW-recht.
Vergeleken met eind vorig kwartaal is het aantal WW-rechten in Twente toegenomen met 4,2 procent, landelijk is de toename 6,0 procent.

Meer Twentse jongeren met WW-rechten in eerste kwartaal 2023

Eind 2022 en begin 2023 is het aantal Twentse jongeren met een WW-uitkering licht gestegen. Hierdoor is in het eerste kwartaal 2023 het aantal jongeren met een WW-uitkering gestegen naar 499 in maart 2023 (was 448 in december 2022).
Vergeleken met december 2022 liet het eerste kwartaal in Twente een stijging zien van 11,4 procent, landelijk is de stijging onder jongeren groter (+15,3 procent).

Instroom WW daalt na gebruikelijke eindejaarspiek

In december 2022 en januari 2023 is er een hogere instroom, waardoor het saldo voor WW-rechten positief is, meer mensen hebben recht op een WW-uitkering. Deze hogere instroom rond de jaarwisseling is zoals gezegd gebruikelijk. In februari en maart beweegt het saldo rond de nul.
In het eerste kwartaal 2023 was de gemiddelde instroom 726 per maand, dat is 50 meer dan een kwartaal eerder. De uitstroom daalde licht, van 685 per maand in het vierde kwartaal 2022 naar gemiddeld 653 per maand in het eerste kwartaal van 2023.

Periode van afname Participatiewet-uitkeringen geëindigd

Sinds voorjaar 2021 daalde het aantal Participatiewet-uitkeringen, zowel regionaal als landelijk. Vanaf december 2022 is er voor het eerst weer voor meerdere opeenvolgende maanden een kleine toename van het aantal Participatiewet-uitkeringen. Per eind maart 2023 werden er in Twente 12.629 Participatiewet-uitkeringen verstrekt. Dit waren er 85 meer dan eind december 2022, een stijging van 0,7 procent.
Voor een vergelijking met Nederland is januari 2023 het meest recente nationale cijfer. Tot december 2022 is het aantal Participatiewet-uitkeringen in Nederland maandelijks gedaald. In januari 2023 lag het landelijk totaal 3,2 procent onder dat van een jaar eerder, terwijl Twente in dezelfde periode een daling van 2,5 procent liet zien.

Meer jongeren met Participatiewet-uitkering

De stijging van het aantal jongeren met een Participatiewet-uitkering in het vierde kwartaal van 2022 heeft zich in het eerste kwartaal van 2023 doorgezet.
Ten opzichte van eind 2022 zijn er 71 jongerenhuishoudens meer met deze uitkering, dit is een stijging van 4,9 procent.
De leeftijdsgroep 27 tot 45 jarigen laat een lichte daling zien. Terwijl het aantal 45-plussers met een Participatiewet-uitkering licht stijgt in het eerste kwartaal van 2023.
In maart 2023 zijn er 3,5 procent meer Twentse jongeren met een Participatiewet-uitkering dan in januari 2020 en 4,9 procent meer dan een jaar geleden. Landelijk zijn geen cijfers naar leeftijd beschikbaar.
Voor de Twentse Arbeidsmarktmonitor worden de Participatiewet-uitkeringencijfers geleverd door de 14 Twentse gemeenten. Hierdoor kunnen wel uitspraken naar leeftijdscategorie worden gemaakt.

SPECIALS

In deze arbeidsmarktmonitor is er, naast de reguliere onderwerpen, speciale aandacht voor de ontwikkeling van de werkgelegenheid en de banenafspraak.

Werkgelegenheid sterk toegenomen

Vorig jaar is de werkgelegenheid in Twente met 3,0 procent gestegen. In 2021 was dat 0,4 procent. Twente telt 336.730 banen in 2022, dit zijn er 9.920 meer dan in 2021. Landelijk is in 2022 de werkgelegenheid 2,9 procent groter dan in 2021. Het aantal vestigingen is ook sterk toegenomen en bedraagt 61.370, dat is 2.860 (+4,9 procent) meer dan een jaar eerder. Dit blijkt uit cijfers van BIRO, het provinciaal databestand met gegevens over alle vestigingen in Overijssel waar betaalde arbeid wordt verricht.

Alle Twentse gemeenten hebben meer werkgelegenheid

Ten opzichte van 2021 is het aantal banen in alle 14 gemeenten in Twente gestegen. De grootste absolute groei heeft plaatsgevonden in Enschede (+2.630 banen), gevolgd door Almelo (+2.270 banen). Over een periode van tien jaar (2013 en 2022) bezien heeft Enschede het grootste aandeel in de regionale banengroei, gevolgd door Rijssen-Holten.

Zorg absoluut grootste banengroei; procentueel cultuur & recreatie

Ten opzichte van 2021 tellen alle sectoren een groter aantal banen. In vier sectoren zijn er meer dan 1.000 banen bijgekomen, waarbij de zorg met 1.860 banen de grootste toename heeft gerealiseerd. Na de sterke afnames in 2021 kennen de horeca en vooral de cultuur & recreatie weer een groei van het aantal banen. De werkgelegenheid in de Twentse cultuur & recreatie sector was in de afgelopen tien jaar nog niet zo groot. De landbouw heeft met 1,5 procent toename de laagste banengroei.

In Twente wordt 45 procent van banen ingevuld door vrouwen

Van de in totaal 336.730 banen in Twente zijn er in 2022 149.930 ingevuld door vrouwen. Dit komt neer op 45 procent. In de afgelopen jaren is dat aandeel nauwelijks gewijzigd. Bij vrouwen is de banengroei tussen 2013 en 2022 groter dan bij mannen (+12,5% versus +11,9%). Naar sector zijn er behoorlijke verschillen in de verdeling. Zo is van degenen die in de zorg werkzaam zijn 85 procent vrouw, terwijl in de bouw juist 91 procent man is.

Banenafspraak

“Meer banen voor mensen met een arbeidsbeperking bij ‘gewone’ werkgevers” dat is kortgezegd de doelstelling van de landelijke regeling ‘Banenafspraak’. Het aantal personen dat tot de banenafspraak in Twente behoort is in twee jaar tijd toegenomen met 2,5 procent tot 11.590. Twee jaar geleden waren dat er 11.302. Het aantal personen is daarmee met 288 toegenomen. Deze toename wordt overtroffen door een toename van zowel het aantal werkzame personen als ook het aantal gewerkte uren per baan. Het aantal werkzame personen is in 2 jaar tijd toegenomen met 3 procentpunten. In het vierde kwartaal van 2020 was 53 procent van de personen die onder de banenafspraak vallen aan het werk. De toename in de genoemde periode bedroeg 497 werkzame personen.

Aantal personen in Banenafspraak neemt af door uitstroom naar regulier werk

Opvallend is dat er sprake is van een afname van het aantal werkzame personen in de banenafspraak. Dit komt door de uitstroom naar regulier werk.
Ter vergelijking in Nederland als geheel, neemt alleen het aantal werkzame personen licht af. Twente kent 2 procent daling en Nederland een daling van 0,2 procent.

De Arbeidsmarktmonitor Twente is gemaakt in opdracht van het Twentse portefeuillehouders overleg Arbeidsmarkt.

De Arbeidsmarktmonitor Twente is te vinden op de website van Kennispunt Twente